Sở Tư pháp tỉnh Thái Nguyên - Cổng thông tin điện tử Phổ biến giáo dục pháp luật
Một số điểm mới trong Thông tư 106/2025/TT-BQP sửa đổi, bổ sung Thông tư 105/2023/TT-BQP về tiêu chuẩn sức khỏe và khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự
Luật Nghĩa vụ quân sự năm 2015 và các văn bản hướng dẫn thi hành khẳng định: việc tuyển chọn và gọi công dân nhập ngũ phải dựa trên các tiêu chuẩn về chính trị, đạo đức, trình độ học vấn và đặc biệt là tiêu chuẩn sức khỏe. Theo đó, Bộ Quốc phòng là cơ quan chủ trì quy định và hướng dẫn. Ngày 06/12/2023, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng đã ban hành Thông tư số 105/2023/TT-BQP quy định về tiêu chuẩn sức khỏe, khám sức khỏe cho các đối tượng thuộc phạm vi quản lý của Bộ Quốc phòng, thay thế hệ thống tiêu chuẩn trước đó, với nhiều điểm mới như: quy định cụ thể hơn về phân loại sức khỏe; bổ sung danh mục bệnh, tật; điều chỉnh quy trình khám.
Tuy nhiên, qua gần 2 năm thực hiện, thực tiễn cho thấy một số quy định chưa sát với tình hình, như: Một số chỉ số nhân trắc học và bệnh tật chưa cập nhật theo chuẩn quốc tế; hồ sơ khám sức khỏe chưa được số hóa đồng bộ; quy trình khám sơ tuyển, khám tuyển còn bất cập, dẫn đến sự chênh lệch trong kết quả giữa các địa phương.
Để khắc phục những vướng mắc đó, ngày 30/9/2025, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng đã ban hành Thông tư số 106/2025/TT-BQP sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 105/2023/TT-BQP quy định tiêu chuẩn sức khỏe, khám sức khỏe cho các đối tượng thuộc phạm vi quản lý của Bộ Quốc phòng. Một số điểm mới cơ bản trong Thông tư 106/2025/TT-BQP như sau:
1. Sửa đổi quy định về địa điểm sơ tuyển sức khỏe nghĩa vụ quân sự
Theo đó, tại khoản 2 Điều 1 Thông tư 106/2025/TT-BQP sửa đổi quy định về địa điểm sơ tuyển sức khỏe nghĩa vụ quân sự như sau:
Trạm y tế cấp xã thực hiện sơ tuyển sức khỏe nghĩa vụ quân sự dưới sự chỉ đạo, hướng dẫn về chuyên môn, nghiệp vụ của Sở Y tế hoặc bệnh viện, trung tâm y tế trực thuộc Sở Y tế; giám sát của Ban chỉ huy quân sự cấp xã, Ban chỉ huy phòng thủ khu vực.
2. Sửa đổi quy định về khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự
Theo đó, tại khoản 2 Điều 1 Thông tư 106/2025/TT-BQP sửa đổi quy định về khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự như sau:
Khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự do Hội đồng khám sức khỏe khu vực thành lập theo quy định tại khoản 16 Điều 4 Luật sửa đổi 11 Luật về quân sự, quốc phòng 2025, gồm:
- Chủ tịch Hội đồng là Giám đốc bệnh viện hoặc Giám đốc trung tâm y tế trực thuộc Sở Y tế đảm nhiệm;
- Phó Chủ tịch là Phó Giám đốc bệnh viện hoặc Phó Giám đốc trung tâm y tế trực thuộc Sở Y tế đảm nhiệm;
- Uỷ viên Thường trực kiêm Thư ký Hội đồng là cán bộ bệnh viện, trung tâm y tế, cơ quan y tế trực thuộc Sở Y tế đảm nhiệm;
- Các uỷ viên là cán bộ, nhân viên thuộc các cơ quan, đơn vị gồm: Bệnh viện, trung tâm y tế, cơ quan y tế trực thuộc Sở Y tế; trạm y tế; quân y Ban chỉ huy phòng thủ khu vực và đại diện các đơn vị có liên quan; trường hợp cần thiết có thể tăng cường cán bộ, nhân viên y tế cấp tỉnh hoặc quân y Bộ chỉ huy quân sự cấp tỉnh do Chủ tịch Hội đồng nghĩa vụ quân sự cấp tỉnh quyết định nguồn nhân lực;
- Thành viên Hội đồng khám sức khỏe khu vực phải đảm bảo đầy đủ bộ phận, chuyên khoa theo quy định tại khoản 5 Điều 8 Thông tư 105/2023/TT-BQP và phải có chứng chỉ hành nghề hoặc giấy phép hành nghề phù hợp với nhiệm vụ theo quy định của pháp luật về khám bệnh, chữa bệnh.
3. Sửa đổi quy trình khám mắt trong khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự
Cụ thể tại khoản 8 Điều 1 Thông tư 106/2025/TT-BQP đã sửa đổi, bổ sung quy trình khám mắt trong khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự tại Mục IV Phụ lục I ban hành kèm theo Thông tư 105/2023/TT-BQP như sau:
* Số 1: Thị lực: Thị lực là tiêu chuẩn cơ bản để đánh giá sức nhìn của từng mắt, muốn đo thị lực chính xác, yêu cầu:
- Nhân viên chuyên môn: Phải trực tiếp hướng dẫn cách đọc và tiến hành đúng kỹ thuật quy định của chuyên ngành Nhãn khoa. Chú ý phát hiện những trường hợp người đọc không trung thực hoặc không biết đọc theo hướng dẫn thì sử dụng máy đo khúc xạ tự động để kiểm tra.
- Bảng thị lực phải:
+ Chữ đen, nền trắng, hàng 7/10 đến 8/10 phải treo ngang tầm mắt nhìn.
+ Đủ độ ánh sáng cần thiết để đọc (khoảng 400-700 lux) tránh mọi hiện tượng gây lóa mắt, quá sáng hoặc sáng rọi vào mắt người đọc hoặc tối quá ảnh hưởng tới sức nhìn của người đọc.
+ Cự ly giữa bảng và chỗ người đọc theo đúng quy định của bảng.
+ Người đọc phải che mắt 1 bên bằng 1 miếng bìa cứng (không che bằng tay) và khi đọc cả 2 mắt đều mở (1 mắt mở sau bìa che).
+ Người đo dùng que chỉ vào dưới từng chữ, người đọc phải đọc xong chữ đó trong khoảng dưới 10 giây. Hàng 8/10, 9/10, 10/10 mỗi hàng chỉ được đọc sai 1 chữ mới tỉnh kết quả hàng đó.
- Cách tính tổng thị lực 2 mắt: Nếu thị lực cao hơn 10/10 vẫn chỉ tính là 10/10.
Ví dụ: Mắt phải 12/10, mắt trái 5/10 thì tổng thị lực 2 mắt là 15/10.
- Khi tính tổng thị lực để phân loại thì chú ý thị lực của mắt phải. Thị lực của mắt trái không thể bù cho mắt phải được mà thị lực của mắt phải vẫn phải như tiêu chuẩn đã quy định.
- Khi kiểm tra thị lực không kính, nếu thị lực 2 mắt không đạt 19/10 thì nhân viên chuyên môn phải tiếp tục kiểm tra thị lực sau chỉnh kỉnh. Thông thường, thị lực 2 mắt chỉnh kính tối đa phải đạt 19/10 trở lên. Trường hợp sau chỉnh kính tối đa, thị lực 2 mắt không đạt 19/10, bác sĩ chuyên khoa mắt phải đánh giá, tìm nguyên nhân bệnh lý gây giảm thị lực. Cho điểm thị lực:
+ Nếu thị lực không kính 2 mắt đạt 19/10 trở lên: Cho điểm theo thị lực không kính.
+ Nếu thị lực không kính 2 mắt không đạt 19/10: Cho điểm theo thị lực sau chỉnh kính tối đa.
- Đo mù màu bằng bảng Ishihara 24 plates, phân mức độ nhẹ và nặng ở hinh 16, 17 theo hướng dẫn của bảng. Yêu cầu mỗi hình đọc trong thời gian tối đa là 35.
+ Đọc từ hình 1 đến 15, nếu đọc chính xác 13 chữ là bình thường.
+ Đọc chính xác từ 9 chữ trở xuống là bất thường.
Ngoài ra, Thông tư 106/2025/TT-BQP đã điều chỉnh tiêu chuẩn sức khỏe theo hướng khoa học, thực tiễn, phân loại sức khỏe chi tiết hơn; các tiêu chuẩn về chiều cao, cân nặng, chỉ số khối cơ thể (BMI) được điều chỉnh, phù hợp hơn với thể trạng trung bình của thanh niên Việt Nam hiện nay, đồng thời tham chiếu chuẩn quốc tế (WHO); bổ sung, điều chỉnh danh mục bệnh tật, cho phép phân loại bệnh tật sát hơn về mức độ ảnh hưởng đến khả năng phục vụ quân ngũ; siết chặt quy trình khám sức khỏe: Bổ sung quy định về việc giải thích, công khai kết quả cho công dân, qua đó tăng tính minh bạch. Quy định rõ về số vòng khám: Ngoài sơ tuyển và khám tuyển, Thông tư 106/2025/TT-BQP bổ sung cơ chế tái khám đối với những trường hợp kết quả chưa rõ ràng hoặc có dấu hiệu bất thường. Tăng cường giám sát và xử lý vi phạm: Thông tư 106/2025/TT-BQP quy định rõ thẩm quyền và trách nhiệm của cơ quan quân sự các cấp trong việc thanh tra, kiểm tra hoạt động khám sức khỏe. Những hành vi vi phạm, gian lận (như cố tình làm sai lệch kết quả khám, cấp giấy chứng nhận không đúng sự thật) sẽ bị xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.
Việc ban hành Thông tư 106/2025/TT-BQP đã góp phần hoàn thiện hành lang pháp lý về khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự, khắc phục nhiều hạn chế, cập nhật tiêu chuẩn hiện đại, minh bạch hơn trong quản lý và tạo nền tảng pháp lý vững chắc cho hoạt động khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự, góp phần xây dựng lực lượng vũ trang chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại; đồng thời bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, qua đó củng cố niềm tin và sự đồng thuận xã hội đối với chính sách nghĩa vụ quân sự./.
Tuy nhiên, qua gần 2 năm thực hiện, thực tiễn cho thấy một số quy định chưa sát với tình hình, như: Một số chỉ số nhân trắc học và bệnh tật chưa cập nhật theo chuẩn quốc tế; hồ sơ khám sức khỏe chưa được số hóa đồng bộ; quy trình khám sơ tuyển, khám tuyển còn bất cập, dẫn đến sự chênh lệch trong kết quả giữa các địa phương.
Để khắc phục những vướng mắc đó, ngày 30/9/2025, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng đã ban hành Thông tư số 106/2025/TT-BQP sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 105/2023/TT-BQP quy định tiêu chuẩn sức khỏe, khám sức khỏe cho các đối tượng thuộc phạm vi quản lý của Bộ Quốc phòng. Một số điểm mới cơ bản trong Thông tư 106/2025/TT-BQP như sau:
1. Sửa đổi quy định về địa điểm sơ tuyển sức khỏe nghĩa vụ quân sự
Theo đó, tại khoản 2 Điều 1 Thông tư 106/2025/TT-BQP sửa đổi quy định về địa điểm sơ tuyển sức khỏe nghĩa vụ quân sự như sau:
Trạm y tế cấp xã thực hiện sơ tuyển sức khỏe nghĩa vụ quân sự dưới sự chỉ đạo, hướng dẫn về chuyên môn, nghiệp vụ của Sở Y tế hoặc bệnh viện, trung tâm y tế trực thuộc Sở Y tế; giám sát của Ban chỉ huy quân sự cấp xã, Ban chỉ huy phòng thủ khu vực.
2. Sửa đổi quy định về khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự
Theo đó, tại khoản 2 Điều 1 Thông tư 106/2025/TT-BQP sửa đổi quy định về khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự như sau:
Khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự do Hội đồng khám sức khỏe khu vực thành lập theo quy định tại khoản 16 Điều 4 Luật sửa đổi 11 Luật về quân sự, quốc phòng 2025, gồm:
- Chủ tịch Hội đồng là Giám đốc bệnh viện hoặc Giám đốc trung tâm y tế trực thuộc Sở Y tế đảm nhiệm;
- Phó Chủ tịch là Phó Giám đốc bệnh viện hoặc Phó Giám đốc trung tâm y tế trực thuộc Sở Y tế đảm nhiệm;
- Uỷ viên Thường trực kiêm Thư ký Hội đồng là cán bộ bệnh viện, trung tâm y tế, cơ quan y tế trực thuộc Sở Y tế đảm nhiệm;
- Các uỷ viên là cán bộ, nhân viên thuộc các cơ quan, đơn vị gồm: Bệnh viện, trung tâm y tế, cơ quan y tế trực thuộc Sở Y tế; trạm y tế; quân y Ban chỉ huy phòng thủ khu vực và đại diện các đơn vị có liên quan; trường hợp cần thiết có thể tăng cường cán bộ, nhân viên y tế cấp tỉnh hoặc quân y Bộ chỉ huy quân sự cấp tỉnh do Chủ tịch Hội đồng nghĩa vụ quân sự cấp tỉnh quyết định nguồn nhân lực;
- Thành viên Hội đồng khám sức khỏe khu vực phải đảm bảo đầy đủ bộ phận, chuyên khoa theo quy định tại khoản 5 Điều 8 Thông tư 105/2023/TT-BQP và phải có chứng chỉ hành nghề hoặc giấy phép hành nghề phù hợp với nhiệm vụ theo quy định của pháp luật về khám bệnh, chữa bệnh.
3. Sửa đổi quy trình khám mắt trong khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự
Cụ thể tại khoản 8 Điều 1 Thông tư 106/2025/TT-BQP đã sửa đổi, bổ sung quy trình khám mắt trong khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự tại Mục IV Phụ lục I ban hành kèm theo Thông tư 105/2023/TT-BQP như sau:
* Số 1: Thị lực: Thị lực là tiêu chuẩn cơ bản để đánh giá sức nhìn của từng mắt, muốn đo thị lực chính xác, yêu cầu:
- Nhân viên chuyên môn: Phải trực tiếp hướng dẫn cách đọc và tiến hành đúng kỹ thuật quy định của chuyên ngành Nhãn khoa. Chú ý phát hiện những trường hợp người đọc không trung thực hoặc không biết đọc theo hướng dẫn thì sử dụng máy đo khúc xạ tự động để kiểm tra.
- Bảng thị lực phải:
+ Chữ đen, nền trắng, hàng 7/10 đến 8/10 phải treo ngang tầm mắt nhìn.
+ Đủ độ ánh sáng cần thiết để đọc (khoảng 400-700 lux) tránh mọi hiện tượng gây lóa mắt, quá sáng hoặc sáng rọi vào mắt người đọc hoặc tối quá ảnh hưởng tới sức nhìn của người đọc.
+ Cự ly giữa bảng và chỗ người đọc theo đúng quy định của bảng.
+ Người đọc phải che mắt 1 bên bằng 1 miếng bìa cứng (không che bằng tay) và khi đọc cả 2 mắt đều mở (1 mắt mở sau bìa che).
+ Người đo dùng que chỉ vào dưới từng chữ, người đọc phải đọc xong chữ đó trong khoảng dưới 10 giây. Hàng 8/10, 9/10, 10/10 mỗi hàng chỉ được đọc sai 1 chữ mới tỉnh kết quả hàng đó.
- Cách tính tổng thị lực 2 mắt: Nếu thị lực cao hơn 10/10 vẫn chỉ tính là 10/10.
Ví dụ: Mắt phải 12/10, mắt trái 5/10 thì tổng thị lực 2 mắt là 15/10.
- Khi tính tổng thị lực để phân loại thì chú ý thị lực của mắt phải. Thị lực của mắt trái không thể bù cho mắt phải được mà thị lực của mắt phải vẫn phải như tiêu chuẩn đã quy định.
- Khi kiểm tra thị lực không kính, nếu thị lực 2 mắt không đạt 19/10 thì nhân viên chuyên môn phải tiếp tục kiểm tra thị lực sau chỉnh kỉnh. Thông thường, thị lực 2 mắt chỉnh kính tối đa phải đạt 19/10 trở lên. Trường hợp sau chỉnh kính tối đa, thị lực 2 mắt không đạt 19/10, bác sĩ chuyên khoa mắt phải đánh giá, tìm nguyên nhân bệnh lý gây giảm thị lực. Cho điểm thị lực:
+ Nếu thị lực không kính 2 mắt đạt 19/10 trở lên: Cho điểm theo thị lực không kính.
+ Nếu thị lực không kính 2 mắt không đạt 19/10: Cho điểm theo thị lực sau chỉnh kính tối đa.
- Đo mù màu bằng bảng Ishihara 24 plates, phân mức độ nhẹ và nặng ở hinh 16, 17 theo hướng dẫn của bảng. Yêu cầu mỗi hình đọc trong thời gian tối đa là 35.
+ Đọc từ hình 1 đến 15, nếu đọc chính xác 13 chữ là bình thường.
+ Đọc chính xác từ 9 chữ trở xuống là bất thường.
Ngoài ra, Thông tư 106/2025/TT-BQP đã điều chỉnh tiêu chuẩn sức khỏe theo hướng khoa học, thực tiễn, phân loại sức khỏe chi tiết hơn; các tiêu chuẩn về chiều cao, cân nặng, chỉ số khối cơ thể (BMI) được điều chỉnh, phù hợp hơn với thể trạng trung bình của thanh niên Việt Nam hiện nay, đồng thời tham chiếu chuẩn quốc tế (WHO); bổ sung, điều chỉnh danh mục bệnh tật, cho phép phân loại bệnh tật sát hơn về mức độ ảnh hưởng đến khả năng phục vụ quân ngũ; siết chặt quy trình khám sức khỏe: Bổ sung quy định về việc giải thích, công khai kết quả cho công dân, qua đó tăng tính minh bạch. Quy định rõ về số vòng khám: Ngoài sơ tuyển và khám tuyển, Thông tư 106/2025/TT-BQP bổ sung cơ chế tái khám đối với những trường hợp kết quả chưa rõ ràng hoặc có dấu hiệu bất thường. Tăng cường giám sát và xử lý vi phạm: Thông tư 106/2025/TT-BQP quy định rõ thẩm quyền và trách nhiệm của cơ quan quân sự các cấp trong việc thanh tra, kiểm tra hoạt động khám sức khỏe. Những hành vi vi phạm, gian lận (như cố tình làm sai lệch kết quả khám, cấp giấy chứng nhận không đúng sự thật) sẽ bị xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.
Việc ban hành Thông tư 106/2025/TT-BQP đã góp phần hoàn thiện hành lang pháp lý về khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự, khắc phục nhiều hạn chế, cập nhật tiêu chuẩn hiện đại, minh bạch hơn trong quản lý và tạo nền tảng pháp lý vững chắc cho hoạt động khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự, góp phần xây dựng lực lượng vũ trang chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại; đồng thời bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, qua đó củng cố niềm tin và sự đồng thuận xã hội đối với chính sách nghĩa vụ quân sự./.
Tác giả bài viết: Lệ Trang - Sở Tư pháp
Ý kiến bạn đọc
Bạn cần đăng nhập với tư cách là Thành viên chính thức để có thể bình luận
Thông tin nổi bật
-
Bộ Xây dựng công bố danh mục thủ tục hành chính mới trong lĩnh vực nhà ở
-
Một số quy định mới về quản lý dự án đầu tư xây dựng
-
Mức xử phạt hành vi lấn đất, chiếm đất theo Nghị định 123/2024/NĐ-CP
-
Quy định mới về công tác phí và chi hội nghị từ ngày 04/5/2025
-
THÚC ĐẨY NHU CẦU TÌM HIỂU PHÁP LUẬT-PHẢI CHĂNG LÀ NỀN TẢNG CHO NGƯỜI DÂN THỰC HIỆN QUYỀN TIẾP CẬN THÔNG TIN PHÁP LUẬT TRONG ĐIỀU KIỆN HIỆN NAY?
Thăm dò ý kiến
Thống kê truy cập
- Đang truy cập149
- Hôm nay27,228
- Tháng hiện tại76,772
- Tổng lượt truy cập26,939,679
