1. Khởi động những đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số
Cuộc thi “Đổi mới sáng tạo - Vì Thái Nguyên thân yêu” lần thứ nhất, năm 2025 là hoạt động thiết thực của tỉnh Thái Nguyên trong triển khai thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Nghị quyết số 57-NQ/TW nhấn mạnh quan điểm phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia là đột phá quan trọng hàng đầu, là động lực chính để phát triển nhanh lực lượng sản xuất hiện đại, hoàn thiện quan hệ sản xuất, đổi mới phương thức quản trị quốc gia, phát triển kinh tế - xã hội, ngăn chặn nguy cơ tụt hậu, đưa đất nước phát triển bứt phá, giàu mạnh trong kỷ nguyên mới. Đồng thời, xác định rõ mục tiêu, định hướng phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia một cách bài bản, hệ thống và đột phá; không chỉ đặt ra các chỉ tiêu cụ thể, mà còn chỉ rõ con đường, giải pháp để đạt được những mục tiêu đó.
Với 7 nhiệm vụ giải pháp trọng tâm trong đó nhiệm vụ đầu tiên nhấn mạnh việc nâng cao nhận thức, đột phá về đổi mới tư duy, xác định quyết tâm chính trị mạnh mẽ, quyết liệt lãnh đạo, chỉ đạo, tạo xung lực mới, khí thế mới trong toàn xã hội về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Tinh thần đó rất cần thẩm thấu vào suy nghĩ, tư duy và trí tuệ của từng người dân; trở thành chiến lược điều hành của mỗi tổ chức và doanh nghiệp trên mặt trận kinh tế của đất nước, tạo động lực cho phát triển các lĩnh vực khác trong quản trị quốc gia.
Từ một chủ trương lớn của Bộ Chính trị đến một cuộc thi ý nghĩa do Thái Nguyên phát động thể hiện sự nhất quán trong chỉ đạo, điều hành; sự đồng sức, đồng lòng để đưa chủ trương của Đảng thành hành động thực tiễn. Qua đó, nhằm tôn vinh, động viên, khích lệ, lan tỏa tinh thần đổi mới sáng tạo, việc làm nhỏ - ý nghĩa lớn đối với các tổ chức, cá nhân tiêu biểu có những đóng góp tích cực cho hoạt động đổi mới sáng tạo mang lại lợi ích thiết thực phục vụ cho phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.
2. Phát huy những thành quả sẵn có, tạo động lực mới cho tỉnh Thái Nguyên sau sáp nhập
Ngày 12/6/2025, Quốc hội ban hành Nghị quyết số 202/2025/QH15 về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, trong đó sắp xếp toàn bộ diện tích tự nhiên, quy mô dân số của tỉnh Bắc Kạn và tỉnh Thái Nguyên thành tỉnh mới có tên gọi là tỉnh Thái Nguyên, chính quyền tỉnh Thái Nguyên chính thức hoạt động từ ngày 01/7/2025.
Tỉnh Thái Nguyên mới trong giai đoạn đầu vận hành có nhiều lợi thế về sức mạnh đoàn kết, đồng lòng, hợp sức để tổ chức sắp xếp bộ máy theo mô hình chính quyền 2 cấp, thụ hưởng những thành quả đã đạt được trước đó của 2 tỉnh Bắc Kạn và Thái Nguyên với một không gian phát triển mở rộng; lợi thế về năng lực cạnh tranh với những thử thách mới đòi hỏi phải bứt phá nội lực...
Trong tài liệu văn kiện trình Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ nhất, nhiệm kỳ 2025-2030 đã có những đánh giá đầy đủ, toàn diện về bức tranh phát triển của tỉnh Thái Nguyên hiện nay. Trong đó, kinh tế có bước phát triển ổn định, bền vững với nhiều điểm sáng, hoạt động sản xuất kinh doanh sau đại dịch Covid-19 được phục hồi và phát triển khá. Tăng trưởng kinh tế của tỉnh bình quân đạt 7,3%/năm, cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng tích cực. Quy mô kinh tế và năng lực sản xuất của tỉnh được mở rộng. Đến năm 2025, tổng sản phẩm (GRDP) trên địa bàn tỉnh đạt khoảng 202.925 tỷ đồng, gấp 1,6 lần năm 2020; GRDP bình quân đầu người năm 2025 đạt 119 triệu đồng/người, gấp 1,5 lần năm 2020 (79,4 triệu đồng). Công nghiệp là động lực chính dẫn dắt tăng trưởng kinh tế; khu vực kinh tế có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) đóng vai trò chủ đạo: giá trị sản xuất công nghiệp của khu vực FDI Thái Nguyên năm 2025 ước đạt 1,06 triệu tỷ đồng (chiếm khoảng 92% tổng giá trị); khu vực kinh tế trong nước đạt 89 nghìn tỷ đồng (chiếm 8%). Tỉnh tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện quyết liệt các mục tiêu của Chương trình xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững và phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số miền núi, gắn với phong trào “Thái Nguyên/Bắc Kạn chung sức xây dựng nông thôn mới”. Ngành thương mại - dịch vụ phục hồi nhanh sau đại dịch Covid-19; tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng đạt 104,45 nghìn tỷ đồng, tăng bình quân 17,7%/năm; hạ tầng thương mại được quy hoạch và đầu tư mạnh. Các hoạt động kết nối cung - cầu công nghệ và chuyển giao công nghệ được thúc đẩy; chú trọng hỗ trợ liên kết giữa đại học, viện nghiên cứu và doanh nghiệp trong thương mại hóa kết quả nghiên cứu, tài sản trí tuệ; các doanh nghiệp công nghệ được ưu tiên hỗ trợ phát triển.
Trên nền tảng đó, gắn với các tôn chỉ mục đích mà cuộc thi đặt ra, có thể khẳng định cuộc thi là một diễn đàn rộng mở được hỗ trợ rất lớn từ những tiềm lực kinh tế hiện có với những quyết tâm cao của mỗi một người dân, mỗi một tổ chức để Thái Nguyên tiếp tục vươn tầm phát triển.
3. Sức hấp dẫn và ý nghĩa của Cuộc thi
Cùng với việc được “hậu thuẫn” vững vàng từ chỉ đạo của Đảng tại Nghị quyết số 57-NQ/TW; từ những thành tựu phát triển đã có và quyết tâm vươn xa của Đảng bộ và Nhân dân tỉnh Thái Nguyên, Cuộc thi “Đổi mới sáng tạo - Vì Thái Nguyên thân yêu” lần thứ nhất, năm 2025 đang kỳ vọng về sức hấp dẫn, thu hút, truyền cảm hứng bởi những yếu tố sau:
Thứ nhất, yếu tố đầu tiên và cũng là yếu tố quyết định, có tính nhân văn và thể hiện rất rõ tình yêu dành cho quê hương Thái Nguyên, rộng hơn là tình yêu Tổ quốc là sự lan toả những ý tưởng, sáng kiến, công trình... vì lợi ích cộng đồng. Năm 2025 là một năm rất đặc biệt khi cả nước kỷ niệm 50 năm ngày thống nhất đất nước (30/4/1975 – 30/4/2025), 80 năm ngày Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (02/9/1945 – 02/9/2025). Chúng ta đã chứng kiến nhiều, rất nhiều những sắc thái của lòng yêu nước được thể hiện phong phú trên mọi lĩnh vực hoạt động của đời sống xã hội. Đặc biệt hơn, tinh thần yêu nước đó có sức lan tỏa mạnh mẽ đến mọi thế hệ, mọi tầng lớp Nhân dân, thể hiện sức mạnh Việt Nam vô cùng mạnh mẽ trong mọi thời đại. Chính vì thế, cuộc thi của tỉnh Thái Nguyên cũng góp thêm một làn sóng để khích lệ những sáng tạo, lan tỏa lợi ích cộng đồng trên mảnh đất Thái Nguyên vốn có truyền thống cách mạng anh hùng trong kháng chiến, giờ đây đang nỗ lực vươn lên xây dựng và phát triển cùng đất nước.
Thứ hai, với mục tiêu, ý nghĩa sâu sắc, có tầm nhìn rộng về lợi ích mà cuộc thi mang lại, tỉnh Thái Nguyên đã dành một nguồn lực tương xứng không chỉ cho các hoạt động tổ chức và còn thể hiện ở những phần thưởng xứng đáng. Theo Thể lệ được ban hành, tổ chức, cá nhân (nhóm cá nhân) đoạt giải sẽ được nhận Giấy chứng nhận của Ban Tổ chức và tiền thưởng kèm theo, cơ cấu cụ thể như sau:
- 01 Giải nhất: 80 triệu đồng/giải;
- 02 Giải nhì: 40 triệu đồng/giải;
- 03 Giải ba: 20 triệu đồng/giải;
- 04 Giải khuyến khích: 10 triệu đồng/giải.
Giải thưởng có giá trị cho thấy các cấp lãnh đạo của tỉnh rất chú trọng, đề cao sự đóng góp trí tuệ cho phát triển bền vững. Như đã khẳng định, cuộc thi nhằm tôn vinh, động viên, khích lệ, lan tỏa tinh thần đổi mới sáng tạo, việc làm nhỏ - ý nghĩa lớn đối với các tổ chức, cá nhân tiêu biểu có những đóng góp tích cực cho hoạt động đổi mới sáng tạo mang lại lợi ích thiết thực phục vụ cho phát triển kinh tế xã hội của tỉnh; “lấy nguồn lực để tạo ra các nguồn lực mới”.
Thứ ba, tính kết nối và nền tảng cho xây dựng thể chế
Cuộc thi có tính kết nối để giao lưu học hỏi trong nghiên cứu khoa học, từ đó trở thành cơ sở thực tiễn để xây dựng thể chế địa phương cho những ý tưởng đổi mới sáng tạo, và rất có thể sẽ trở thành những đề xuất có giá trị trong xây dựng thể chế quốc gia về khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Đó là mục tiêu rất quan trọng hướng tới sự bền vững, thiết thực về ý nghĩa của cuộc thi; cũng là sức sống cho các sản phẩm dự thi có mảnh đất khoa học, pháp lý để duy trì và phát triển.
Thực tiễn của tỉnh Thái Nguyên đã có nhiều ý tưởng mới, chính sách đột phá trở thành thể chế như quy định chi ngân sách cho các nhiệm vụ do địa phương thực hiện thuộc Chương trình quốc gia hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm, hàng hóa giai đoạn 2021-2030 trong Nghị quyết số 21/2021/NQ-HĐND ngày 10/12/2021; chính sách hỗ trợ phát triển ngành chè tại Nghị quyết số 08/2025/NQ-HĐND ngày 30/7/2025; chính sách hỗ trợ đối với học sinh, giáo viên các trường trung học phổ thông chuyên thuộc tỉnh; học sinh tham gia đội tuyển, giáo viên của tỉnh và chuyên gia tham gia bồi dưỡng đội tuyển học sinh giỏi các môn văn hóa, khoa học kĩ thuật cấp quốc gia, khu vực quốc tế hoặc quốc tế trong Nghị quyết 18/2025/NQ-HĐND ngày 29/8/2025; chính sách hỗ trợ dạy và học tiếng Anh với các quy định tại Nghị quyết 20/2025/NQ-HĐND ngày 29/8/2025…
Tính kết nối còn được thể hiện ở đối tượng và công trình tham gia rất rộng mở với mọi tổ chức, cá nhân (nhóm cá nhân) tạo ra, ứng dụng thành tựu, giải pháp kỹ thuật, công nghệ, giải pháp quản lý để nâng cao hiệu quả phát triển kinh tế xã hội, nâng cao năng suất, chất lượng, giá trị gia tăng của sản phẩm hàng hóa đã được triển khai, áp dụng có hiệu quả vào thực tiễn, góp phần phát triển kinh tế xã hội tỉnh Thái Nguyên; mọi tổ chức được thành lập và hoạt động theo pháp luật Việt Nam đã đầu tư để tạo ra sản phẩm; tất cả các công trình đổi mới sáng tạo trong các lĩnh vực sản xuất, kinh doanh và đời sống xã hội trên địa bàn tỉnh đều có thể đăng ký tham gia Cuộc thi.
Trong những ngày đang diễn ra Đại hội Đại biểu tỉnh Thái Nguyên lần thứ nhất, nhiệm kỳ 2025-2030, Cuộc thi “Đổi mới sáng tạo - Vì Thái Nguyên thân yêu” có ý nghĩa như một nốt nhạc dạo màn khởi đầu, hưởng ứng chủ đề của Đại hội: “Tăng cường xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh, toàn diện; bảo đảm quốc phòng, an ninh; phát huy truyền thống đoàn kết, đột phá phát triển nhanh, bản sắc, bền vững; nâng cao toàn diện đời sống của Nhân dân, xây dựng tỉnh Thái Nguyên trở thành trung tâm công nghiệp hiện đại, có thu nhập trung bình cao trước năm 2030”. Kỳ vọng cho một Đại hội thành công, nghị quyết của Đại hội sẽ sớm được triển khai vào cuộc sống để tiếp tục khẳng định sự thành công của công cuộc sắp xếp, tổ chức bộ máy, xây dựng mô hình chính quyền địa phương hai cấp; mở ra một thời kỳ phát triển vượt bậc cho tỉnh Thái Nguyên với không gian mới nhiều cơ hội và thách thức./.