QUY CHẾ LÀM VIỆC MẪU CỦA UBND XÃ, PHƯỜNG, ĐẶC KHU

Theo đó, tại Nghị định 315/2025/NĐ-CP Chính phủ đã ban hành Quy chế làm việc mẫu của Ủy ban nhân dân xã, phường, đặc khu quy định về nguyên tắc làm việc; chế độ trách nhiệm; quan hệ công tác; phạm vi, cách thức, quy trình giải quyết công việc; chương trình công tác, các hoạt động và chế độ thông tin, báo cáo của Ủy ban nhân dân xã, phường, đặc khu với một số nội dung cụ thể như sau:
1. Nguyên tắc làm việc của UBND cấp xã
Nghị định khẳng định mọi hoạt động của UBND cấp xã phải được thực hiện trong khuôn khổ Hiến pháp và pháp luật; đồng thời bảo đảm sự lãnh đạo của Đảng ủy, sự giám sát của Hội đồng nhân dân cùng cấp và Nhân dân. UBND cấp xã phải phối hợp chặt chẽ với Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội trong triển khai nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh.
UBND cấp xã quyết định theo nguyên tắc đa số, nhưng vẫn đề cao trách nhiệm cá nhân của Chủ tịch UBND cấp xã. Hoạt động của UBND phải tuân thủ đầy đủ nguyên tắc tập trung dân chủ, công khai, minh bạch, bảo đảm trách nhiệm giải trình trong mọi quyết định quản lý.
Nghị định 315/2025/NĐ-CP đặt yêu cầu mạnh mẽ về ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số, cụ thể:
- 100% văn bản và hồ sơ công việc (trừ bí mật nhà nước) được gửi, nhận, xử lý trên môi trường điện tử.
- Dữ liệu hình thành trong hoạt động của UBND cấp xã phải đầy đủ, chính xác, thống nhất, chia sẻ được và bảo đảm an toàn thông tin.
- Hoạt động điều hành hướng đến xây dựng chính quyền số - kinh tế số - xã hội số ngay từ cấp cơ sở.
Nghị định cũng nhấn mạnh yêu cầu tổ chức bộ máy UBND cấp xã theo hướng tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả, xác định rõ cơ quan, đơn vị, cá nhân chủ trì và chịu trách nhiệm đối với từng nhiệm vụ.
2. Cách thức giải quyết công việc của UBND cấp xã
Nghị định 315/2025/NĐ-CP quy định quy trình giải quyết công việc thống nhất, chặt chẽ và phù hợp với thực tiễn:
- Các vấn đề quan trọng được thảo luận tại các phiên họp trực tiếp, trực tuyến hoặc họp kết hợp, bảo đảm linh hoạt và kịp thời.
- Đối với những vấn đề không nhất thiết phải họp tập thể, Chủ tịch UBND cấp xã có thể lấy ý kiến thành viên UBND bằng phiếu điện tử thông qua Hệ thống quản lý văn bản và điều hành.
- Việc biểu quyết được thực hiện công khai, bằng phiếu hoặc bằng phương thức điện tử, bảo đảm dân chủ, minh bạch và đúng quy định.
- Dự thảo nghị quyết của HĐND và quyết định của UBND cấp xã được xây dựng theo đúng trình tự, thủ tục của pháp luật về ban hành văn bản quy phạm pháp luật.
Các quy định này góp phần nâng cao chất lượng quản lý, điều hành, giảm thời gian họp, tăng hiệu quả xử lý công việc, đáp ứng yêu cầu cải cách thủ tục hành chính và chuyển đổi số.
3. Trách nhiệm của Chủ tịch, Phó Chủ tịch và Ủy viên UBND cấp xã
Chủ tịch UBND cấp xã
Chủ tịch UBND cấp xã chịu trách nhiệm lãnh đạo, điều hành toàn diện hoạt động của UBND; quyết định nhiều vấn đề thuộc thẩm quyền và báo cáo UBND tại phiên họp gần nhất. Chủ tịch chỉ đạo xử lý công việc trên môi trường điện tử; giải quyết các vấn đề cấp bách, liên ngành; thực hiện phân công, ủy quyền cho Phó Chủ tịch và các đơn vị theo đúng quy định pháp luật.
Phó Chủ tịch UBND cấp xã
Phó Chủ tịch UBND giúp Chủ tịch chỉ đạo các lĩnh vực được phân công; chịu trách nhiệm cá nhân trước Chủ tịch và trước pháp luật. Phó Chủ tịch được nhân danh Chủ tịch để giải quyết công việc trong phạm vi phân công; đồng thời chỉ đạo thực hiện chính sách, pháp luật; kiểm tra, đôn đốc các cơ quan, đơn vị thực hiện nhiệm vụ.
Ủy viên UBND cấp xã
Các Ủy viên UBND cấp xã thực hiện đầy đủ nhiệm vụ theo phân công; chịu trách nhiệm trước UBND và Chủ tịch UBND cấp xã. Ủy viên UBND phải tham gia các phiên họp, chủ động tham mưu, đề xuất giải pháp; theo dõi, kiểm tra và hướng dẫn thực hiện các nhiệm vụ trong lĩnh vực được giao phụ trách.
Nghị định 315/2025/NĐ-CP là một bước tiến quan trọng trong hoàn thiện mô hình quản trị nhà nước ở cơ sở. Nghị định giúp bảo đảm hoạt động của UBND cấp xã đúng pháp luật, rõ ràng, minh bạch, với bộ máy tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả; quy trình xử lý công việc thống nhất; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số; tăng cường trách nhiệm giải trình; phòng ngừa tiêu cực, nâng cao niềm tin của Nhân dân.
Nghị định 315/2025/NĐ-CP có hiệu lực kể từ ngày 08/12/2025.
Chi tiết văn bản xem tại file đính kèm!