Câu chuyện pháp luật: Niềm tin khác biệt

Thứ ba - 25/11/2025 23:32 6 0

Triệu Mùi Pham, 16 tuổi, là học sinh lớp 11 Trường phổ thông dân tộc nội trú Bắc Kạn. Cô bé là người Dao, sống cùng bố mẹ trong một thôn nhỏ tại phía Bắc tỉnh Thái Nguyên.
Còn Vàng Mí Dính, 18 tuổi, là người Mông, cũng trú tại thôn cùng một xã với Pham. Dính là con của một gia đình người Mông theo đạo, gia đình họ hàng của cậu đều theo đạo, thường xuyên tham gia các buổi sinh hoạt đạo tại địa phương. Dính là người hiền lành, chăm chỉ, hay giúp đỡ mọi người. Tình cảm giữa hai người nảy nở một cách tự nhiên, trong sáng sau một lần tham gia hội xuân của xã.
Tình yêu tuổi học trò ấy ban đầu chỉ là những cái nhìn, những lời động viên, nhưng dần trở nên sâu sắc hơn.
Sau khi tốt nghiệp cấp hai, Dính không đi học tiếp mà ở lại quê, xin làm phụ việc tại một cửa hàng điện máy. Kể từ khi quen Pham, cậu làm việc càng thêm chăm chỉ, dự định vài năm nữa sẽ tiết kiệm đủ tiền để xin bố mẹ cho cưới Pham. Còn Pham vẫn đi học, cả hai thường xuyên liên lạc qua điện thoại, nhắn tin, hứa hẹn sẽ “làm đám cưới sớm để được sống cùng nhau”.
Dính đã nhiều lần nói với Pham:
- Anh muốn mình cưới nhau trước, rồi tính chuyện học sau. Em về làm lễ ở nhà thờ với anh đi, mọi người sẽ chúc phúc cho tụi mình.
Pham ngập ngừng:
- Nhưng em mới 16 tuổi, còn phải đi học. Với lại nhà em không theo đạo, bố em không cho em theo đạo đâu.
Dính khuyên nhủ, rồi dần chuyển sang năn nỉ:
- Chỉ cần em chịu theo đạo là được. Anh yêu em, nhưng anh cũng phải nghe lời bố mẹ. Nếu em không theo đạo, chắc họ không cho anh cưới em đâu.
Tình yêu và áp lực khiến Pham hoang mang. Cô bắt đầu giấu gia đình, lén lút tham gia một vài buổi sinh hoạt đạo với Dính. Tuy nhiên, sau một thời gian, đôi bạn trẻ đã bị bố mẹ Pham phát hiện, họ phản đối kịch liệt.
Một buổi chiều, bố mẹ Pham đến nhà Dính, yêu cầu anh “chấm dứt liên lạc” với Pham vì con gái họ chưa đủ tuổi và bị dụ dỗ theo đạo.
- Cháu Dính, tôi đề nghị cháu không liên lạc, không gọi điện nhắn tin với cái Pham con gái tôi nữa.
Dính đáp lời:
- Bác ơi, cháu và Pham yêu nhau thật lòng mà bác…
Bố Pham, ngắt lời:
- Không có yêu đương gì hết, cái Pham còn nhỏ, lại đang đi học, tôi không chấp nhận việc nó yêu đương với cháu. Cả việc cháu dụ dỗ nó theo đạo cũng thế, gia đình tôi không đồng ý.
Hai bên gia đình lời qua tiếng lại, dẫn đến xô xát nhỏ.
Tin tức lan ra khắp cả hai thôn. Chính quyền xã phải mời hai gia đình lên Ủy ban nhân dân xã để làm việc. Tại đây, cán bộ xã đã hỏi rõ mọi chuyện của hai gia đình và giải thích rõ:
Anh Nam - cán bộ xã nói:
- Thưa các bác, Luật Hôn nhân và gia đình đã có quy định rõ ràng về điều kiện để kết hôn như sau:
+ Khoản 1 Điều 8 Luật Hôn nhân và gia đình quy định:
“1. Nam, nữ kết hôn với nhau phải tuân theo các điều kiện sau đây:
a) Nam từ đủ 20 tuổi trở lên, nữ từ đủ 18 tuổi trở lên;
b) Việc kết hôn do nam và nữ tự nguyện quyết định;
c) Không bị mất năng lực hành vi dân sự;
d) Việc kết hôn không thuộc một trong các trường hợp cấm kết hôn theo quy định tại các điểm a, b, c và d khoản 2 Điều 5 của Luật này”.
Như vậy, cháu Pham mới 16 tuổi, còn cháu Dính mới 18 tuổi - hoàn toàn chưa đủ điều kiện để kết hôn. Nếu các cháu vẫn cố lấy nhau sẽ vi phạm điều cấm của Luật Hôn nhân và gia đình:
+ Khoản 2, 3 Điều 5 Luật Hôn nhân và gia đình quy định:
“2. Cấm các hành vi sau đây:
a) Kết hôn giả tạo, ly hôn giả tạo;
b) Tảo hôn, cưỡng ép kết hôn, lừa dối kết hôn, cản trở kết hôn;
c) Người đang có vợ, có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người khác hoặc chưa có vợ, chưa có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người đang có chồng, có vợ;
d) Kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng giữa những người cùng dòng máu về trực hệ; giữa những người có họ trong phạm vi ba đời; giữa cha, mẹ nuôi với con nuôi; giữa người đã từng là cha, mẹ nuôi với con nuôi, cha chồng với con dâu, mẹ vợ với con rể, cha dượng với con riêng của vợ, mẹ kế với con riêng của chồng;
đ) Yêu sách của cải trong kết hôn;
e) Cưỡng ép ly hôn, lừa dối ly hôn, cản trở ly hôn;
g) Thực hiện sinh con bằng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản vì mục đích thương mại, mang thai hộ vì mục đích thương mại, lựa chọn giới tính thai nhi, sinh sản vô tính;
h) Bạo lực gia đình;
i) Lợi dụng việc thực hiện quyền về hôn nhân và gia đình để mua bán người, bóc lột sức lao động, xâm phạm tình dục hoặc có hành vi khác nhằm mục đích trục lợi.
3. Mọi hành vi vi phạm pháp luật về hôn nhân và gia đình phải được xử lý nghiêm minh, đúng pháp luật”.
Cơ quan, tổ chức, cá nhân có quyền yêu cầu Tòa án, cơ quan khác có thẩm quyền áp dụng biện pháp kịp thời ngăn chặn và xử lý người có hành vi vi phạm pháp luật về hôn nhân và gia đình.
- Ngoài ra, việc ép buộc người khác theo tôn giáo để kết hôn hay sau khi kết hôn vẫn ép buộc vợ, chồng theo đạo của mình là vi phạm quyền tự do tín ngưỡng được quy định trong Hiến pháp năm 2013; vi phạm quy định tại Luật Hôn nhân và gia đình:
Điều 22 Luật Hôn nhân và gia đình quy định:
“Vợ, chồng có nghĩa vụ tôn trọng quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của nhau”.
- Nếu cố tình tổ chức đám cưới “chui”, cả hai bên gia đình có thể bị xử phạt hành chính theo Nghị định 82/2020/NĐ-CP ngày 15/07/2020 quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bổ trợ tư pháp; hành chính tư pháp; hôn nhân và gia đình; thi hành án dân sự; phá sản doanh nghiệp, hợp tác xã:
Điều 58 Nghị định 82/2020/NĐ-CP có nội dung như sau:
“1. Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng đối với hành vi tổ chức lấy vợ, lấy chồng cho người chưa đủ tuổi kết hôn.
2. Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với hành vi duy trì quan hệ vợ chồng trái pháp luật với người chưa đủ tuổi kết hôn mặc dù đã có bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật của Toà án.”
Cả Dính và Pham đều im lặng, cúi đầu. Anh Nam nhẹ nhàng khuyên:
- Các cháu vẫn còn nhỏ, tình cảm là điều quý, nhưng phải đúng thời điểm. Pháp luật quy định độ tuổi kết hôn không chỉ để ràng buộc, mà để bảo vệ chính tương lai của các cháu.
Nhờ được các cán bộ xã phân tích, chia sẻ, hai bên gia đình đã giảng hòa với nhau. Sau buổi làm việc, Dính bị bố mẹ quản lý chặt hơn. Họ yêu cầu anh chuyên tâm làm việc, không được gặp Pham nữa cho đến khi cô bé đủ tuổi. Dính buồn bã, nhưng dần cũng đã hiểu ra.
Về phần Pham, ban đầu cô vẫn còn oán trách cha mẹ, nghĩ rằng họ “không hiểu con”, nhưng sau khi được cô giáo và cán bộ xã giảng giải về quyền, nghĩa vụ, cô nhận ra rằng:
“Hôn nhân khi chưa đủ tuổi sẽ không được pháp luật công nhận”.
Và quan trọng hơn, cô bé vẫn còn quyền học tập, phát triển bản thân - điều mà pháp luật luôn bảo vệ.
Một thời gian sau, Pham tập trung vào việc học hành, còn Dính theo bạn bè lên tỉnh làm tại một cửa hàng mới. Họ vẫn giữ liên lạc với nhau, nhưng mỗi người đều biết rằng mình cần có thời gian để trưởng thành hơn.

Tác giả bài viết: BBT