Anh Nam và chị Lan quen nhau khi còn học đại học ở Hà Nội. Cả hai đều xuất thân từ những gia đình nông thôn ở vùng núi tỉnh Thái Nguyên, có chí làm ăn. Hai người yêu nhau từ năm nhất đại học, tình yêu của họ được bạn bè xung quanh rất ngưỡng mộ. Sau khi ra trường, hai anh chị kết hôn, cùng nhau xây dựng một cửa tiệm điện lạnh nhỏ ở quê nhà. Nhờ chăm chỉ, đến năm 2023, họ đã có một ngôi nhà khang trang và hai đứa con đáng yêu. Anh Nam luôn cố gắng để lo cho gia đình, còn chị Lan được mọi người nhận xét là vợ hiền, dâu thảo, luôn chu toàn mọi việc hai bên nội ngoại. Ai nhìn vào cũng ngưỡng mộ gia đình “chuẩn mực” của họ: người chồng điềm đạm, người vợ hiền hậu, hai con ngoan ngoãn.
Thế nhưng, sau lớp vỏ yên bình ấy lại là những vết rạn bắt đầu xuất hiện. Khi công việc kinh doanh ngày càng phát triển, anh Nam thường xuyên phải đi công trình xa, tiếp xúc với nhiều đối tác, anh nhận thấy những người phụ nữ bên ngoài lúc nào cũng xinh đẹp, còn chị Lan do phải quán xuyến cả công việc ở cửa tiệm và chăm lo cho gia đình nên không còn thời gian để chăm sóc bản thân. Từ đó, thời gian anh dành cho gia đình ngày càng ít, lạnh nhạt dần với vợ con. Chị Lan cảm nhận được sự thay đổi ấy nhưng cho rằng chỉ là do chồng quá bận rộn nên không có nhiều thời gian để quan tâm, chăm sóc vợ con như trước.
Trong một chuyến đi lắp đặt hệ thống điều hòa cho một khách sạn ở trên tỉnh, anh quen Hạnh - quản lý của dự án. Hạnh là một người phụ nữ 29 tuổi có một đời chồng nhưng đã ly hôn, xinh đẹp, sắc sảo, độc lập. Nam là người luôn thân thiện với mọi người xung quanh, kể cả Hạnh. Do quá khứ của cuộc hôn nhân thất bại vì sự thiếu quan tâm chăm sóc của chồng cũ nên khi nhận được sự ấm áp của anh Nam, Hạnh đã quyết tâm theo đuổi anh, luôn quan tâm chăm sóc anh. Sự quan tâm, dịu dàng của Hạnh khiến Nam - người đang chán nản với cuộc hôn nhân nguội lạnh nhanh chóng sa vào mối quan hệ sai trái.
Hạnh biết rõ Nam là người đã có vợ và hai con nhưng vẫn cố tình duy trì mối quan hệ với anh. Lúc đầu, hai người chỉ gặp nhau lén lút nhưng sau đó vài tháng, Hạn đã rủ Nam đến sống cùng cô tại phòng trọ trên thành phố. Cô tin rằng “tình yêu thật sự không sai” và hy vọng Nam sẽ ly hôn để cưới mình. Còn Nam - trong men say tình ái, hứa hẹn sẽ sớm “giải quyết” chuyện gia đình.
Đến năm 2024, Lan phát hiện chồng có những dấu hiệu lạ: điện thoại cài đặt mật khẩu mới, thường xuyên tắt máy khi đi làm, luôn cầm điện thoại theo bên mình, giấu giếm tin nhắn, chi tiêu bất thường. Một lần, khi Nam đi tắm nhưng vô tình quên không cầm điện thoại, cô thấy điện thoại anh có tin nhắn đến với nội dung: “Anh yêu ngủ ngon nhé!”. Tim Lan thắt lại, cô cố gắng giữ bình tĩnh, chụp lại tin nhắn làm bằng chứng rồi lặng lẽ theo dõi.
Vài ngày sau, khi Nam bảo lên tỉnh gặp đối tác, Lan đã lén đi theo đến tận chỗ ở, bắt gặp Nam và Hạnh tay trong tay bước vào một căn phòng. Cô không làm ầm ĩ, chỉ lẳng lặng đứng nhìn với khuôn mặt đầy nước mắt. Đêm hôm đó, Lan về nhà, viết đơn ly hôn. Nhưng rồi cô nghĩ đến hai đứa con nhỏ, nghĩ đến gia đình bên nội - ngoại, cô quyết định chưa nộp đơn vội mà tìm cách nói chuyện thẳng thắn với chồng một lần.
Sáng hôm sau, sau khi cho các con đi học, Lan gọi Nam vào nói chuyện:
- Anh Nam, anh nói thật đi, dạo này anh đi đâu? Có thật là anh đi gặp đối tác hay không?
Nam vội vàng chối ngay:
- Em buồn cười nhỉ, anh không đi gặp đối tác thì đi đâu. Việc thì nhiều, anh bận bù đầu mà em cứ nghĩ vớ nghĩ vẩn gì thế.
Thấy Nam quyết chối cãi, Lan đành đưa toàn bộ hình chụp các tin nhắn và cảnh hai người nắm tay cho Nam xem. Trước những bằng chứng không thể phủ nhận đó, anh đành thừa nhận đã có quan hệ tình cảm với Hạnh và xin Lan tha thứ. Sau khi nghe câu trả lời của chồng, Lan rất đau đớn, nhưng vì thương con, lo hai gia đình sẽ bị đàm tiếu nên cô yêu cầu anh chấm dứt ngay mối quan hệ đó. Nam hứa với Lan rằng sẽ kết thúc dứt khoát, nhưng trong lòng vẫn chưa nguôi.
Nam sau đó tìm đến Hạnh, kể rõ mọi chuyện và đề nghị tạm thời tách ra một thời gian. Hạnh, khi biết Nam muốn quay trở về với gia đình, không cam tâm nên đã tìm đến tận nhà Lan. Cô lớn tiếng với Lan:
- Này chị, tôi nói cho chị biết tôi đã có thai với anh Nam rồi, chị buông tha cho anh ấy đi. Chị nhìn lại chị xem, vừa già vừa xấu, không biết quan tâm chăm sóc chồng, chồng chị đến với tôi là phải. Chị làm đơn ly hôn đi, nếu không phải vì hai đứa con của chị thì anh ấy đã bỏ chị từ lâu rồi.
Việc Hạnh đến tận nhà khiến câu chuyện trở nên căng thẳng, Lan dù muốn giấu nhưng vẫn bị hai bên gia đình biết. Bố mẹ chồng của Lan quyết định mở cuộc họp gia đình để làm rõ trái phải. Sau khi biết rõ tình hình, bố Nam đã ném ngay chiếc cốc vào người anh và quát:
- Nam, tao không ngờ mày lại đổ đốn như thế. Tao vất vả cho mày ăn học đàng hoàng để mày phản bội lại vợ mày, phản bội lại gia đình, mày bôi tro trát trấu lên mặt bố mẹ mày như thế à.
Mẹ Nam cũng ngồi khóc:
- Lan ơi, mẹ thay mặt thằng Nam xin lỗi con, con tha thứ cho nó lần này được không? - rồi quay sang Nam - Mẹ nói cho mày biết, mẹ chỉ chấp nhận một đứa con dâu là cái Lan, còn người khác đừng có hòng.
Em gái của Nam là Nhi - sinh viên năm 4 trường Đại học Luật cũng rất bất bình với anh trai:
- Anh Nam, sao anh quá đáng thế. Chị Lan tốt như thế sao anh lại phản bội chị ấy, anh đúng là đồ tồi.
Nam bèn quát lại:
- Này Nhi, mày dám nói anh mày như thế à, dù sao thì tao cũng lớn hơn mày đấy nhé, đừng có hỗn.
Nhi bèn trả lời lại ngay:
- Em chỉ tôn trọng những ai xứng đáng để em tôn trọng thôi, chứ như anh đã phản bội vợ con rồi còn lớn tiếng với người nhà, đừng hòng em tôn trọng. Mà em nói cho anh biết nhé, việc anh có quan hệ qua lại với bà Hạnh là vi phạm pháp luật rồi đấy, anh đừng có to tiếng ở đây.
- Mày đừng có lắm lời, không phải dọa anh mày - Nam nói.
Nhi thấy vậy liền chỉ ra các quy định của pháp luật về hôn nhân và gia đình cho Nam hiểu:
- Em đây không thèm dọa anh, anh dỏng tai lên mà nghe cho rõ này:
+ Khoản 7 Điều 3 Luật hôn nhân và gia đình quy định: “Chung sống như vợ chồng là việc nam, nữ tổ chức cuộc sống chung và coi nhau là vợ chồng” - anh chả đang chung sống như vợ chồng với ả Hạnh còn gì.
+ Điều 5 Luật Hôn nhân và gia đình quy định:
“1. Quan hệ hôn nhân và gia đình được xác lập, thực hiện theo quy định của Luật Hôn nhân và gia đình được tôn trọng và được pháp luật bảo vệ.
2. Cấm các hành vi sau đây:
a) Kết hôn giả tạo, ly hôn giả tạo;
b) Tảo hôn, cưỡng ép kết hôn, lừa dối kết hôn, cản trở kết hôn;
c) Người đang có vợ, có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người khác hoặc chưa có vợ, chưa có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người đang có chồng, có vợ;
d) Kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng giữa những người cùng dòng máu về trực hệ; giữa những người có họ trong phạm vi ba đời; giữa cha, mẹ nuôi với con nuôi; giữa người đã từng là cha, mẹ nuôi với con nuôi, cha chồng với con dâu, mẹ vợ với con rể, cha dượng với con riêng của vợ, mẹ kế với con riêng của chồng;
đ) Yêu sách của cải trong kết hôn;
e) Cưỡng ép ly hôn, lừa dối ly hôn, cản trở ly hôn;
g) Thực hiện sinh con bằng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản vì mục đích thương mại, mang thai hộ vì mục đích thương mại, lựa chọn giới tính thai nhi, sinh sản vô tính;
h) Bạo lực gia đình;
i) Lợi dụng việc thực hiện quyền về hôn nhân và gia đình để mua bán người, bóc lột sức lao động, xâm phạm tình dục hoặc có hành vi khác nhằm mục đích trục lợi.
3. Mọi hành vi vi phạm pháp luật về hôn nhân và gia đình phải được xử lý nghiêm minh, đúng pháp luật.
Cơ quan, tổ chức, cá nhân có quyền yêu cầu Tòa án, cơ quan khác có thẩm quyền áp dụng biện pháp kịp thời ngăn chặn và xử lý người có hành vi vi phạm pháp luật về hôn nhân và gia đình.
4. Danh dự, nhân phẩm, uy tín, bí mật đời tư và các quyền riêng tư khác của các bên được tôn trọng, bảo vệ trong quá trình giải quyết vụ việc về hôn nhân và gia đình”.
+ Không những thế nhé, việc anh chung sống như vợ chồng với người khác còn vi phạm quy định của Bộ luật Hình sự đấy. Khoản 1 Điều 182 Bộ luật Hình sự quy định:
“1. Người nào đang có vợ, có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người khác hoặc người chưa có vợ, chưa có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người mà mình biết rõ là đang có chồng, có vợ thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến 01 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 01 năm:
a) Làm cho quan hệ hôn nhân của một hoặc hai bên dẫn đến ly hôn;
b) Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này mà còn vi phạm.”
Do được mọi người khuyên can và Nam tỏ vẻ ăn năn hối lỗi, Lan đã quyết định tha thứ cho anh lần này. Tuy nhiên, được gần hai tháng sau, Lan lại phát hiện Nam và Hạnh vẫn tiếp tục lén lút qua lại với nhau. Sự việc lần này khiến Lan mất hết niềm tin, cô chính thức nộp đơn ly hôn lên Tòa án nhân dân để ly hôn.
Trong khi Tòa đang thụ lý vụ án ly hôn, Nam không lén lút nữa mà công khai đến sống cùng Hạnh, xưng hô như vợ chồng. Họ thậm chí còn tổ chức “tiệc ra mắt” bạn bè, công khai mối quan hệ trên mạng xã hội. Hành vi này khiến Lan uất ức, quyết định gửi đơn tố cáo hành vi vi phạm chế độ một vợ, một chồng của Nam và Hạnh tới cơ quan Công an.
Sau khi tiếp nhận đơn, cơ quan Công an đã tiến hành xác minh. Kết quả cho thấy: Nam và Lan vẫn đang là vợ chồng hợp pháp, chưa có bản án ly hôn nào của Tòa án. Từ tháng 9/2023 đến tháng 3/2024, Nam chung sống như vợ chồng với Hạnh tại căn hộ thuê ở phường X tỉnh Thái Nguyên. Hàng xóm xung quanh đều xác nhận hai người sống cùng nhau, xưng hô là “vợ chồng”. Hành vi này gây hậu quả nghiêm trọng: cuộc hôn nhân của Nam và Lan tan vỡ, hai con nhỏ chịu tổn thương tâm lý.
Căn cứ vào Điều 182 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017, Cơ quan Cảnh sát điều tra đã ra quyết định khởi tố vụ án đối với Nam và Hạnh. Tại phiên tòa, cả hai đều thừa nhận hành vi sai trái. Nam khai rằng bản thân “mù quáng vì tình cảm”, không nghĩ rằng hành vi đó lại có thể cấu thành tội phạm. Hạnh cho rằng mình “chỉ làm theo tiếng gọi con tim” và không ý thức được hậu quả. Sau khi xem xét toàn diện vụ án, Hội đồng xét xử tuyên Nam phạm tội “Vi phạm chế độ một vợ, một chồng”, theo khoản 1 Điều 182 Bộ luật Hình sự. Hình phạt: 09 tháng cải tạo không giam giữ. Hạnh cũng bị phạt 06 tháng cải tạo không giam giữ. Hai bị cáo phải xin lỗi công khai người bị hại là chị Lan.
Bản án khép lại nhưng nỗi đau vẫn còn. Lan nhận quyền nuôi hai con, về quê ngoại sinh sống. Cô quyết tâm làm lại cuộc đời, mở một tiệm tạp hóa nhỏ để nuôi con. Dù nhiều lần Nam tìm cách xin lỗi, mong được quay về, nhưng cô chỉ nhẹ giọng nói: “Thứ anh đánh mất không chỉ là hôn nhân, mà là niềm tin - mà niềm tin, một khi vỡ rồi, khó có thể hàn gắn.”
Nam quay trở lại công việc cũ, tuy nhiên, hình ảnh của anh trong mắt bạn bè, đối tác đã không còn như trước. Hạnh thì bỏ đi nơi khác sinh sống, mang theo niềm hối hận muộn màng.