Nhìn lại 10 năm triển khai thi hành Luật Hôn nhân và gia đình trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên

Chủ nhật - 21/09/2025 09:20 56 0
Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/01/2015. Đây là cơ sở pháp lý quan trọng để điều chỉnh chế độ hôn nhân và gia đình; chuẩn mực pháp lý cho cách ứng xử giữa các thành viên gia đình; trách nhiệm của cá nhân, tổ chức, Nhà nước và xã hội trong việc xây dựng, củng cố chế độ hôn nhân và gia đình.
Nhìn lại chặng đường 10 năm triển khai trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên, có thể thấy rõ tầm quan trọng của Luật đối với sự phát triển ổn định, bền vững của xã hội.
Ngay từ đầu năm 2015, để đảm bảo triển khai thực hiện Luật Hôn nhân và gia đình được đồng bộ, kịp thời và hiệu quả trên địa bàn, Ủy ban nhân dân tỉnh Thái Nguyên (trước sáp nhập) đã ban hành Quyết định số 305/QĐ-UBND ngày 03/2/2015 về việc ban hành Kế hoạch triển khai thi hành luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên; Ủy ban nhân dân tỉnh Bắc Kạn (trước sáp nhập) đã chỉ đạo Sở Tư pháp ban hành văn bản số 98/STP-HCTP ngày 14/01/2015 về việc thực hiện Luật hôn nhân và gia đình năm 2014 gửi Phòng Tư pháp các huyện, thị xã.
Hằng năm, để tổ chức triển khai có hiệu quả pháp luật về hôn nhân và gia đình, Ủy ban nhân dân tỉnh đã lồng ghép nội dung tuyên truyền, phổ biến pháp luật về hôn nhân và gia đình vào Kế hoạch công tác phổ biến, giáo dục pháp luật; hoà giải ở cơ sở và chuẩn tiếp cận pháp luật trên địa bàn tỉnh; Hội đồng phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật tỉnh đưa nội dung phổ biến, tuyên truyền pháp luật hôn nhân và gia đình đến cán bộ, công chức, viên chức, người lao động và Nhân dân trên địa bàn tỉnh vào kế hoạch hoạt động của Hội đồng. Trên cơ sở kế hoạch và các văn bản chỉ đạo của Ủy ban nhân dân tỉnh, các Sở, ban, ngành cấp tỉnh và Ủy ban nhân dân cấp huyện, cấp xã đều ban hành kế hoạch, văn bản hướng dẫn triển khai thi hành Luật Hôn nhân và gia đình và tổ chức triển khai tại cơ quan, đơn vị, địa phương.
Nhằm đảm bảo tăng cường, thống nhất trong việc tổ chức triển khai thi hành Luật, dưới sự chỉ đạo của Ủy ban nhân dân tỉnh, Sở Tư pháp đã thực hiện nhiều chương trình phối hợp giữa các cơ quan, đơn vị, địa phương và tổ chức các lớp tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, đội ngũ Hòa giải viên ở cơ sở. Phối hợp với Ủy ban nhân dân cấp huyện tổ chức 02 hội nghị tập huấn kiến thức pháp luật, nghiệp vụ phổ biến, giáo dục pháp luật, tuyên truyền viên pháp luật và giới thiệu những nội dung cơ bản của Luật hòa giải ở cơ sở năm 2013, Luật hôn nhân và gia đình năm 2014. Tổ chức hơn 50 Hội nghị tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật cho khoảng 4.061 lượt người; 05 lớp tập huấn nghiệp vụ PBGDPL; phối hợp với Sở Dân tộc và Tôn giáo và cấp cơ sở thực hiện 17 Hội nghị truyền thông, tư vấn về pháp luật về hôn nhân gia đình, hôn nhân cận huyết thống, tảo hôn…; phối hợp với các cơ quan, đơn vị, địa phương tuyên truyền phổ biến pháp luật nhằm góp phần nâng cao nhận thức, kiến thức về pháp luật nói chung và pháp luật về hôn nhân và gia đình nói riêng tới người dân trên địa bàn tỉnh.
Công tác triển khai tuyên truyền, phổ biến Luật Hôn nhân và gia đình được thực hiện dưới nhiều hình thức phong phú, đa dạng trên toàn tỉnh. Trong 10 năm qua, trên địa bàn tỉnh đã tổ chức được hơn 43.126 hội nghị tuyên truyền pháp luật nói chung cho hơn 6.568.824 lượt người tham dự; trong đó có nhiều hội nghị lồng ghép tuyên truyền về Luật Hôn nhân và gia đình, riêng UBND cấp xã đã tổ chức đã tổ chức tuyên truyền được trên 5052 cuộc với hơn 529.529 lượt người tham dự.
Các cuộc thi, hội thi được tổ chức có lồng ghép pháp luật về hôn nhân và gia đình như: Cuộc thi Tuyên truyền viên giỏi về Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn I: từ năm 2021-2025 tỉnh Bắc Kạn năm 2024; Cuộc thi tìm hiểu pháp luật về hôn nhân và gia đình; phòng, chống xâm hại trẻ em năm 2024; Hội thi Tìm hiểu pháp luật về bạo lực giới, bạo lực đối với trẻ em và các đối tượng yếu thế; Hội thi tìm hiểu về Luật hôn nhân gia đình, kiến thức về tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống, bình đẳng giới...
 
Các cuộc thi tìm hiểu pháp luật về hôn nhân và gia đình được tổ chức
góp phần nâng cao kiến thức của người dân

Ngoài ra, các Sở, ngành, địa phương đã xây dựng và đăng tải hơn 303.160 tin bài trên các Trang thông tin điện tử; 91.180 lần phát thanh trên hệ thống loa truyền thanh các xã, phường, thị trấn trên địa bàn toàn tỉnh. Biên soạn, in ấn, phát hành hơn 1.358.846 tờ gấp pháp luật và tài liệu; phát hành hơn 8.230 tài liệu pháp luật, hơn 2.050 tập san tới các địa phương trên địa bàn tỉnh.
Thông qua đó, công tác thi hành pháp luật về hôn nhân và gia đình, đã được thực hiện nghiêm túc, đúng quy định pháp luật. Trong 10 năm qua, trên toàn tỉnh đã tiếp nhận và giải quyết đối với hơn 80.841 hồ sơ đăng ký kết hôn; 100% hồ sơ đảm bảo đúng quy định pháp luật, đúng trình tự, thủ tục.
Bên cạnh những kết quả và ưu điểm đạt được nêu trên, công tác thi hành Luật Hôn nhân và gia đình trên địa bàn tỉnh vẫn còn bộc lộ một số khó khăn, vướng mắc như sau: một bộ phận người dân, nhất là vùng nông thôn, vùng sâu vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số còn hạn chế trong việc tiếp cận, nắm bắt quy định của pháp Luật; tình trạng sống chung như vợ chồng nhưng không đăng ký kết hôn vẫn còn xảy ra; một số quy định của Luật còn mang tính nguyên tắc, chưa có hướng dẫn chi tiết, dẫn đến lúng túng trong áp dụng; nguồn kinh phí cho công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật còn hạn hẹp, dẫn đến các hoạt động chưa thực sự đạt hiệu quả cao; Thái Nguyên là tỉnh có địa bàn rộng, giao thông đi lại còn nhiều khó khăn, gây ảnh hưởng đến công tác tuyên truyền và tiếp cận pháp luật…
Còn hạn chế này là do ở một số địa phương, nhận thức pháp luật của một bộ phận người dân còn hạn chế do ảnh hưởng của phong tục, tập quán; nguồn lực phục vụ công tác phổ biến, giáo dục pháp luật còn thiếu, đội ngũ cán bộ cơ sở kiêm nhiệm nhiều; điều kiện kinh tế - xã hội còn khó khăn, một số hộ gia đình chưa quan tâm đúng mức đến việc thực hiện quyền và nghĩa vụ theo quy định của pháp luật. Bên cạnh đó, ngày càng xuất hiện nhiều vấn đề phát sinh trong thực tiễn như: tình trạng thanh niên rời địa phương đi làm ăn xa, sống chung như vợ chồng nhưng không thực hiện thủ tục đăng ký kết hôn; tỷ lệ ly hôn ngày càng tăng, đặc biệt ở các cặp vợ chồng trẻ…
Trong thời gian tới, để việc thực hiện Luật được tốt hơn, Bộ Tư pháp cần tăng cường tổ chức tập huấn chuyên sâu về Luật Hôn nhân và gia đình và các văn bản hướng dẫn thi hành cho cán bộ cấp xã; tuyên truyền, giáo dục pháp luật về hôn nhân và gia đình cho người dân; phối hợp với các cơ quan, đơn vị có liên quan tiến hành rà soát, điều chỉnh một số nội dung của Luật để phù hợp hơn với thực tiễn; có chính sách nhằm hỗ trợ kinh phí tuyên truyền pháp luật thường xuyên, nhất là đối với những địa phương vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng sâu vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn. Bên cạnh đó, các Sở, ban, ngành của tỉnh và Ủy ban nhân dân cấp xã cần tăng cường công tác phổ biến, giáo dục pháp luật nhằm nâng cao kiến thức pháp luật về hôn nhân và gia đình tới người dân; tăng cường triển khai công tác phối hợp giữa các cơ quan, tổ chức để giải quyết các vụ việc về hôn nhân và gia đình một cách hiệu quả; biên soạn, phát hành tài liệu tuyên truyền pháp luật bằng tiếng dân tộc, tranh ảnh trực quan phù hợp với đồng bào dân tộc thiểu số, vùng sâu, vùng xa; phát huy vai trò người có uy tín trong cộng đồng, trưởng thôn, già làng, chức sắc tôn giáo trong vận động người dân thực hiện đúng các quy định của pháp luật./.

Tác giả bài viết: Phạm Linh - Sở Tư pháp

Tổng số điểm của bài viết là: 0 trong 0 đánh giá

Click để đánh giá bài viết

  Ý kiến bạn đọc

Bạn đã không sử dụng Site, Bấm vào đây để duy trì trạng thái đăng nhập. Thời gian chờ: 60 giây