Sở Tư pháp tỉnh Thái Nguyên - Cổng thông tin điện tử Phổ biến giáo dục pháp luật
XÁC MINH TÌNH TIẾT CỦA VỤ VIỆC VI PHẠM HÀNH CHÍNH - KHÓ KHĂN
Luật Xử lý vi phạm hành chính năm 2012 (sửa đổi, bổ sung năm 2020) và Nghị định số 118/2021/NĐ-CP ngày 23/12/2021 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Xử lý vi phạm hành chính đã tạo hành lang pháp lý quan trọng trong việc xử phạt vi phạm hành chính. Để có căn cứ xác định hành vi của tổ chức, cá nhân vi phạm cũng như việc ban hành quyết định xử phạt và các biện pháp khắc phục hậu quả thì Luật quy định việc lập biên bản đối với những hành vi vi phạm đó và khi xem xét ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính, trong trường hợp cần thiết người có thẩm quyền xử phạt có trách nhiệm xác minh tình tiết của vụ việc vi phạm hành chính. Trong phạm vi bài viết, tác giả bàn về thẩm quyền lập biên bản xác minh tình tiết của vụ việc vi phạm hành chính.
Luật Xử lý vi phạm hành chính năm 2012 quy định về xác minh tình tiết của vụ việc vi phạm hành chính cụ thể như sau:
"Điều 59. Xác minh tình tiết của vụ việc vi phạm hành chính
1. Khi xem xét ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính, trong trường hợp cần thiết người có thẩm quyền xử phạt có trách nhiệm xác minh các tình tiết sau đây:
a) Có hay không có vi phạm hành chính;
b) Cá nhân, tổ chức thực hiện hành vi vi phạm hành chính, lỗi, nhân thân của cá nhân vi phạm hành chính;
c) Tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ;
d) Tính chất, mức độ thiệt hại do vi phạm hành chính gây ra;
đ) Trường hợp không ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính theo quy định tại khoản 1 Điều 65 của Luật này;
e) Tình tiết khác có ý nghĩa đối với việc xem xét, quyết định xử phạt.
Trong quá trình xem xét, ra quyết định xử phạt, người có thẩm quyền xử phạt có thể trưng cầu giám định. Việc trưng cầu giám định được thực hiện theo quy định của pháp luật về giám định.
2. Việc xác minh tình tiết của vụ việc vi phạm hành chính phải được thể hiện bằng văn bản."
Biên bản xác minh tình tiết của vụ việc vi phạm cùng với biên bản vi phạm hành chính ban đầu là cơ sở để người có thẩm quyền ban hành quyết định xử phạt nếu còn thời hạn hoặc ban hành quyết định áp dụng biện pháp buộc khắc phục hậu quả nếu hết thời hạn ban hành quyết định xử phạt. Việc xác minh tình tiết vi phạm được lập theo mẫu biên bản số 05 ban hành kèm theo Nghị định số 118/2021/NĐ-CP ngày 23/12/2021 của Chính phủ về quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Xử lý vi phạm hành chính, theo hướng dẫn tại mục 1 mẫu Biên bản số 05 thì người có thẩm quyền lập Biên bản xác minh tình tiết của vụ việc vi phạm hành chính như sau: "Ghi họ và tên của người có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính đối với vụ việc hoặc họ và tên của người đại diện được người có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính ủy quyền.". Như vậy, trong trường hợp Chủ tịch Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh quyết định xác minh tình tiết của vụ việc vi phạm hành chính thì phải là người ký vào Biên bản xác minh tình tiết của vụ việc vi phạm hành chính với tư cách là người lập biên bản. Mặt khác, đối với trường hợp các cơ quan được tổ chức theo ngành dọc đóng trên địa bàn tỉnh chuyển hồ sơ vụ việc vi phạm đến Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh thì Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh phải là người ký vào Biên bản xác minh tình tiết của vụ việc vi phạm hành chính với tư cách là người lập biên bản. Trong trường hợp (căn cứ Luật Tổ chức Chính quyền địa phương năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2019)) Chủ tịch Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh ủy quyền cho cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân tỉnh, Ủy ban nhân dân cấp huyện xác minh tình tiết của vụ việc vi phạm hành chính thì Giám đốc Sở, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện phải ký vào Biên bản xác minh tình tiết của vụ việc vi phạm hành chính với tư cách là người lập biên bản. Quy định này là thiếu tỉnh khả thi, vì trên thực tế rất ít trường hợp Chủ tịch Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh (người có thẩm quyền xử phạt) hoặc Giám đốc Sở, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện (người đại diện của cơ quan được Chủ tịch UBND cấp tỉnh ủy quyền xác minh tình tiết của vụ việc vi phạm) ký vào Biên bản xác minh tình tiết của vụ việc vi phạm hành chính với tư cách là người lập biên bản.
Thực tế hiện nay, tại tỉnh Thái Nguyên đã ban hành Quy chế phối hợp trong công tác quản lý nhà nước về xử lý vi phạm hành chính, trong đó có quy trình tiếp nhận, xử lý và ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính thuộc thẩm quyền của Chủ tịch Uỷ ban nhân dân tỉnh. Thông thường, sau khi Văn phòng Uỷ ban nhân dân tỉnh tiếp nhận hồ sơ đề nghị Chủ tịch Uỷ ban nhân dân tỉnh xử phạt vi phạm hành chính do người lập biên bản vi phạm hành chính chuyển đến thì xử lý theo hướng giao cho cơ quan chuyên môn thuộc Uỷ ban nhân dân tỉnh chủ trì, phối hợp với các cơ quan có liên quan. Sau đó, cơ quan chuyên môn được giao chủ trì thẩm định hồ sơ, nếu đủ điều kiện thì trình Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh ban hành quyết định xử phạt; nếu không đủ điều kiện thì chuyển trả đến người lập Biên bản vi phạm hành chính ban đầu để hoàn thiện hồ sơ vi phạm sau đó chuyển đến Cơ quan chuyên môn được giao chủ trì trình hoặc Văn phòng Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh trình Chủ tịch Uỷ ban nhân dân tỉnh ban hành quyết định xử phạt.
Theo quy định, khi phát hiện vi phạm hành chính thuộc lĩnh vực quản lý của mình, người có thẩm quyền đang thi hành công vụ phải kịp thời lập biên bản vi phạm hành chính. Biên bản vi phạm hành chính phải được lập theo đúng quy định tại Điều 58 Luật Xử lý vi phạm hành chính năm 2012 (sửa đổi, bổ sung năm 2020) và Điều 12 Nghị định số 118/2021/NĐ-CP ngày 23/12/2021 của Chính phủ. Như vậy, người lập biên bản phải chịu trách nhiệm về tính chính xác, khách quan, đúng quy định đối với vụ việc vi phạm hành chính. Khi chuyển vụ việc vi phạm hành chính đến người có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính nhưng biên bản vi phạm hành chính không đảm bảo theo quy định, không rõ hành vi vi phạm, không xác định được đối tượng, tang vật, phương tiện vi phạm và các tình tiết tặng, giảm nhẹ… thì buộc người có thẩm quyền xử phạt phải trả hồ sơ để xác minh tình tiết vụ việc vi phạm hành chính - trách nhiệm này thuộc về người lập biên bản vi phạm hành chính ban đầu và buộc người này phải có trách nhiệm xác minh và ký vào Biên bản xác minh tình tiết của vụ việc vi phạm hành chính với tư cách là người lập biên bản; đồng thời, hoàn chỉnh hồ sơ chuyển đến người có thẩm quyền xử phạt. Do vậy, để đảm bảo phù hợp với thực tiễn thi hành pháp luật, cần thiết có quy định theo hướng giao thẩm quyền lập Biên bản xác minh tình tiết của vụ việc vi phạm hành chính cho người lập biên bản vi phạm hành chính ban đầu./.
"Điều 59. Xác minh tình tiết của vụ việc vi phạm hành chính
1. Khi xem xét ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính, trong trường hợp cần thiết người có thẩm quyền xử phạt có trách nhiệm xác minh các tình tiết sau đây:
a) Có hay không có vi phạm hành chính;
b) Cá nhân, tổ chức thực hiện hành vi vi phạm hành chính, lỗi, nhân thân của cá nhân vi phạm hành chính;
c) Tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ;
d) Tính chất, mức độ thiệt hại do vi phạm hành chính gây ra;
đ) Trường hợp không ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính theo quy định tại khoản 1 Điều 65 của Luật này;
e) Tình tiết khác có ý nghĩa đối với việc xem xét, quyết định xử phạt.
Trong quá trình xem xét, ra quyết định xử phạt, người có thẩm quyền xử phạt có thể trưng cầu giám định. Việc trưng cầu giám định được thực hiện theo quy định của pháp luật về giám định.
2. Việc xác minh tình tiết của vụ việc vi phạm hành chính phải được thể hiện bằng văn bản."
Biên bản xác minh tình tiết của vụ việc vi phạm cùng với biên bản vi phạm hành chính ban đầu là cơ sở để người có thẩm quyền ban hành quyết định xử phạt nếu còn thời hạn hoặc ban hành quyết định áp dụng biện pháp buộc khắc phục hậu quả nếu hết thời hạn ban hành quyết định xử phạt. Việc xác minh tình tiết vi phạm được lập theo mẫu biên bản số 05 ban hành kèm theo Nghị định số 118/2021/NĐ-CP ngày 23/12/2021 của Chính phủ về quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Xử lý vi phạm hành chính, theo hướng dẫn tại mục 1 mẫu Biên bản số 05 thì người có thẩm quyền lập Biên bản xác minh tình tiết của vụ việc vi phạm hành chính như sau: "Ghi họ và tên của người có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính đối với vụ việc hoặc họ và tên của người đại diện được người có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính ủy quyền.". Như vậy, trong trường hợp Chủ tịch Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh quyết định xác minh tình tiết của vụ việc vi phạm hành chính thì phải là người ký vào Biên bản xác minh tình tiết của vụ việc vi phạm hành chính với tư cách là người lập biên bản. Mặt khác, đối với trường hợp các cơ quan được tổ chức theo ngành dọc đóng trên địa bàn tỉnh chuyển hồ sơ vụ việc vi phạm đến Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh thì Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh phải là người ký vào Biên bản xác minh tình tiết của vụ việc vi phạm hành chính với tư cách là người lập biên bản. Trong trường hợp (căn cứ Luật Tổ chức Chính quyền địa phương năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2019)) Chủ tịch Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh ủy quyền cho cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân tỉnh, Ủy ban nhân dân cấp huyện xác minh tình tiết của vụ việc vi phạm hành chính thì Giám đốc Sở, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện phải ký vào Biên bản xác minh tình tiết của vụ việc vi phạm hành chính với tư cách là người lập biên bản. Quy định này là thiếu tỉnh khả thi, vì trên thực tế rất ít trường hợp Chủ tịch Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh (người có thẩm quyền xử phạt) hoặc Giám đốc Sở, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện (người đại diện của cơ quan được Chủ tịch UBND cấp tỉnh ủy quyền xác minh tình tiết của vụ việc vi phạm) ký vào Biên bản xác minh tình tiết của vụ việc vi phạm hành chính với tư cách là người lập biên bản.
Thực tế hiện nay, tại tỉnh Thái Nguyên đã ban hành Quy chế phối hợp trong công tác quản lý nhà nước về xử lý vi phạm hành chính, trong đó có quy trình tiếp nhận, xử lý và ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính thuộc thẩm quyền của Chủ tịch Uỷ ban nhân dân tỉnh. Thông thường, sau khi Văn phòng Uỷ ban nhân dân tỉnh tiếp nhận hồ sơ đề nghị Chủ tịch Uỷ ban nhân dân tỉnh xử phạt vi phạm hành chính do người lập biên bản vi phạm hành chính chuyển đến thì xử lý theo hướng giao cho cơ quan chuyên môn thuộc Uỷ ban nhân dân tỉnh chủ trì, phối hợp với các cơ quan có liên quan. Sau đó, cơ quan chuyên môn được giao chủ trì thẩm định hồ sơ, nếu đủ điều kiện thì trình Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh ban hành quyết định xử phạt; nếu không đủ điều kiện thì chuyển trả đến người lập Biên bản vi phạm hành chính ban đầu để hoàn thiện hồ sơ vi phạm sau đó chuyển đến Cơ quan chuyên môn được giao chủ trì trình hoặc Văn phòng Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh trình Chủ tịch Uỷ ban nhân dân tỉnh ban hành quyết định xử phạt.
Theo quy định, khi phát hiện vi phạm hành chính thuộc lĩnh vực quản lý của mình, người có thẩm quyền đang thi hành công vụ phải kịp thời lập biên bản vi phạm hành chính. Biên bản vi phạm hành chính phải được lập theo đúng quy định tại Điều 58 Luật Xử lý vi phạm hành chính năm 2012 (sửa đổi, bổ sung năm 2020) và Điều 12 Nghị định số 118/2021/NĐ-CP ngày 23/12/2021 của Chính phủ. Như vậy, người lập biên bản phải chịu trách nhiệm về tính chính xác, khách quan, đúng quy định đối với vụ việc vi phạm hành chính. Khi chuyển vụ việc vi phạm hành chính đến người có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính nhưng biên bản vi phạm hành chính không đảm bảo theo quy định, không rõ hành vi vi phạm, không xác định được đối tượng, tang vật, phương tiện vi phạm và các tình tiết tặng, giảm nhẹ… thì buộc người có thẩm quyền xử phạt phải trả hồ sơ để xác minh tình tiết vụ việc vi phạm hành chính - trách nhiệm này thuộc về người lập biên bản vi phạm hành chính ban đầu và buộc người này phải có trách nhiệm xác minh và ký vào Biên bản xác minh tình tiết của vụ việc vi phạm hành chính với tư cách là người lập biên bản; đồng thời, hoàn chỉnh hồ sơ chuyển đến người có thẩm quyền xử phạt. Do vậy, để đảm bảo phù hợp với thực tiễn thi hành pháp luật, cần thiết có quy định theo hướng giao thẩm quyền lập Biên bản xác minh tình tiết của vụ việc vi phạm hành chính cho người lập biên bản vi phạm hành chính ban đầu./.
Tác giả bài viết: Phòng PBGDPL
Ý kiến bạn đọc
Bạn cần đăng nhập với tư cách là Thành viên chính thức để có thể bình luận
Danh mục
Thông tin nổi bật
-
Đẩy mạnh tuyên truyền thực hiện văn hoá công vụ và kỷ luật, kỷ cương hành chính
-
Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số quy định về xây dựng văn bản quy phạm pháp luật
-
Các văn bản quy định, hướng dẫn thực hiện Nghĩa vụ quân sự
-
THÁI NGUYÊN: Tổ chức cuộc thi "Tìm hiểu pháp luật về trật tự an toàn giao thông trực tuyến” năm 2024
-
Bộ Xây dựng công bố danh mục thủ tục hành chính mới trong lĩnh vực nhà ở
Tài liệu tuyên truyền
Thăm dò ý kiến
Thống kê truy cập
- Đang truy cập59
- Hôm nay13,912
- Tháng hiện tại270,117
- Tổng lượt truy cập15,538,057
