Sở Tư pháp tỉnh Thái Nguyên - Cổng thông tin điện tử Phổ biến giáo dục pháp luật

Thực hiện nhiệm vụ được giao trong công tác quản lý xử lý vi phạm hành chính, người viết bài xin phép được tổng hợp lại quy trình về cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính nói chung và có một số trao đổi với các quy đồng nghiệp về việc thi hành pháp luật trong lĩnh vực này. Với vai trò chuyên viên được giao tham mưu trong công tác theo dõi thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính, tôi thường xuyên tiếp xúc với các vụ việc thực tế liên quan đến cưỡng chế. Điều này bao gồm việc tư vấn cho cả cơ quan nhà nước và tuyên truyền, phổ biến pháp luật cho nhân dân trong việc xử lý vi phạm hành chính và các lĩnh vực pháp luật khác. Qua nhiều vụ việc với vai trò tham mưu, tư vấn trong việc phân tích các vướng mắc, khiếu nại, hoặc các tình huống bất khả thi trong quá trình cưỡng chế, từ đó rút ra được những khó khăn phổ biến mà các bên gặp phải. Cụ thể:

Trong thời đại chuyển đổi số sâu rộng, trí tuệ nhân tạo (AI) đang trở thành một trong những công nghệ nền tảng làm thay đổi căn bản cách vận hành của bộ máy quản lý nhà nước. AI không chỉ hỗ trợ phân tích, dự đoán, tối ưu hóa quy trình mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc tự động hóa nhiều quyết định hành chính.
Tuy nhiên, cùng với những cơ hội lớn lao, việc ứng dụng AI trong khu vực công cũng đặt ra những thách thức pháp lý mới đòi hỏi sự cẩn trọng, trách nhiệm và sự hoàn thiện kịp thời hệ thống pháp luật.

Ngày 19/02/2025, Quốc hội khoá XV tại Kỳ họp bất thường lần thứ 9 đã thông qua Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật và có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/4/2025 (gọi tắt là Luật năm 2025). Việc ban hành Luật nhằm tiếp tục thể chế đầy đủ, kịp thời các chủ trương, đường lối của Đảng, nhất là chủ trương đổi mới tư duy, đổi mới quy trình xây dựng văn bản quy phạm pháp luật (VBQPPL), đồng thời, góp phần nâng cao chất lượng hoạt động xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ, minh bạch, khả thi, dễ tiếp cận, hiệu lực và hiệu quả; khơi dậy mọi tiềm năng và nguồn lực, tạo động lực mới cho sự phát triển nhanh và bền vững của đất nước.

Biên bản vi phạm hành chính là cơ sở pháp lý quan trọng để người có thẩm quyền ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính. Lập biên bản vi phạm hành chính là một thủ tục trong quy trình xử phạt vi phạm hành chính, là căn cứ ban hành Quyết định xử phạt vi phạm hành chính.

(Tiếp theo) Bám sát ý kiến chỉ đạo của Bộ Chính trị, ý kiến kết luận của Đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm tại buổi làm việc với Ban cán sự đảng Bộ Tư pháp, Đề án đổi mới quy trình xây dựng pháp luật của Đảng đoàn Quốc hội, Chính phủ đã thể chế hóa, quy phạm hóa thành các quy định cụ thể trong dự thảo Luật và tập trung 07 vấn đề đổi mới quan trọng, mang tính đột phá về quy trình xây dựng pháp luật: (i) tiếp tục đơn giản hóa hệ thống VBQPPL; tăng cường kiểm soát quyền lực trong xây dựng và thi hành pháp luật; phân định rõ thẩm quyền ban hành VBQPPL của Quốc hội, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội và văn bản dưới luật; (ii) bổ sung hình thức nghị quyết quy phạm pháp luật của Chính phủ; (iii) đổi mới việc xây dựng Chương trình lập pháp của Quốc hội; (iv) đổi mới quy trình xây dựng, ban hành VBQPPL; (v) đẩy mạnh phân cấp gắn với tăng cường trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan chủ trì soạn thảo; (vi) quy định việc chịu trách nhiệm đến cùng của các cơ quan trình dự án luật; (vii) hướng dẫn áp dụng VBQPPL.
Trên cơ sở đó, Chính phủ đã xây dựng dự thảo Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật (sửa đổi) với nhiều nội dung cơ bản, đổi mới.

Ngày 03/6/2024 Bộ Tư pháp đã ban hành văn bản số 3027/BTP-PBGDPL về việc phát hành và đăng tải tài liệu “Quy trình cơ bản phổ biến, giáo dục pháp luật ở cấp cơ sở”

Ngày 28/02/2024, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định 206/QĐ-TTg phê duyệt Danh mục nhóm dịch vụ công trực tuyến liên thông ưu tiên tái cấu trúc quy trình, tích hợp, cung cấp trên Cổng dịch vụ công Quốc gia năm 2024 (Quyết định có hiệu lực từ ngày 28/02/2024).

Ngày 16/5/2023, Kiểm toán Nhà nước ban hành Quy trình kiểm toán vụ việc có dấu hiệu tham nhũng kèm theo Quyết định 07/2023/QĐ-KTNN.

Biên bản vi phạm hành chính là cơ sở pháp lý quan trọng để người có thẩm quyền ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính. Lập biên bản vi phạm hành chính là một thủ tục trong quy trình xử phạt vi phạm hành chính, là căn cứ ban hành Quyết định xử phạt vi phạm hành chính (trừ trường hợp quy định tại Điều 56, Điều 63 Luật Xử lý vi phạm hành chính)